ျမန္မာ့သမုုိင္းတြင္ အေရးပါလွ်က္ရွိေသာ ျမန္မာႏုုိင္ငံအလယ္ပုုိင္းသုုိ႔ ေပါက္ေရာက္လာေသာ သွ်မ္းမ်ားတြင္ အသခၤယာ၊ ရာဇသႀကၤန္ႏွင့္ သီဟသူရ အမည္ရွိေသာ သွ်မ္းညီေနာင္ သုုံးဦးမွာ ေက်ာက္ဆည္ေဒသတြင္ အျခစုုိက္၍ ထင္ရွားလာသူမ်ားျဖစ္သည္။
သွ်မ္းညီေနာင္သုံးဦးမွာသွ်မ္းမွဴးမွတ္မ်ဳိးထဲမွျဖစ္ၿပီးဖခင္မွာခြန္ဆုိင္ခမ္းဖန္းျဖစ္၏ေပါက္ကန္နန္းေတာ္ကုိဆန္ေရစပါးအမ်ားဆုံးပံ့ပုိးေသာဤသွ်မ္းမိသားစုကုိေပါက္ကန္ရွင္ဘုရင္ (တလုတ္ေျပးမင္း) ကဘြဲ႕သစ္မ်ားျဖင့္ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စားေလသည္
အေဖခြန္ဆုိင္ခမ္းဖန္း = သခၤဗုိလ္
သားခြန္အုိက္ဆုိင္ခုိင္=အသခၤယာျမင္စုိင္းစား
သားခြန္ယီဆုိင္ကမ္ =ရာဇသႀကၤန္မကၡရာစား
သားခြန္ဆမ္ဆုိင္ရွဲန္ =သီဟသူျမစ္သာစား (ေဒါက္တာစုိင္းဆန္အုိက္ေရးဆုိမိသားစု)
အသခၤယာသည္ ပုုဂံမင္း ဥစၥာႏွင့္ သုုံလူလ တုုိ႔၏ေျမး စ၀္ဦးႏွင့္ဆက္၏ ( ဓါတ္ပုုံ ၂၉၁/၁၀ - ၁၄)။ ထုုိညီေနာင္သုုံးဦးတြင္ အငယ္ဆုုံး သီဟသူရ ကားေနာင္ေတာ္မ်ားထက္ပုုိ၍ မင္းျဖစ္ရန္ လုုံ႔လျပဳုုသူျဖစ္ပါသည္။ မ်ားမၾကာမီ ျမန္မာတုုိ႔ကုုိ စည္းရုုံး၍ တရုုတ္အားေတာ္လွန္ရန္ လႈံ႕ေဆာ္ၾကပါေတာ့သည္။ ဇင္းမယ္ (ခ်င္းမုုိင္)တြင္ ရွိေသာသွ်မ္းတုုိ႔၏ အကူညီကုုိလည္း ရယူခဲ့ပါသည္။ -
AD- 1295 သီဟသူရသည္ ဆင္ျဖဴရွင္ဘြဲ႔ခံသည္။ (ဓါတ္ပုုံ ၃၈၉-၈/၈) ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ ထီးျဖဴေဆာင္းတဲ့ မင္းတစ္ပါးအျဖစ္ ေနထုုိင္းေၾကာင္းသိရသည္။ (ဓါတ္ပုုံ ၂၈၅/၂)၊ ပုုဂံထီးနန္း၌ မင္းရွိေသာလည္း သွ်မ္းညီေနာင္သုုံးတုုိ႔သာလွ်င္ စင္စစ္ တန္ခုုိးအာဏာရွိ သူမ်ားျဖစ္သည္။ (ဓါတ္ပုုံ ၂၈၅/၂) -ေဒါက္တာ သန္းထြန္း ျမန္မာရာဇ၀င္ စားတမ္း အမွတ္-၁
AD- 1297 ေပါက္ကန္နန္းတြင္းမွဴးမတ္မ်ားႏွင့္ျပည္သူမ်ား၏သေဘာတူညီမႈျဖင့္သွ်မ္းညီေနာင္သုံးဦးမွညီေထြးသီဟသူအားေပါက္ကန္၏ဘုရင္ဧကရာဇ္အျဖစ္(ေက်ာ္စြာကုိနန္းခ်၍) နန္းတင္ၾကေလသည္။ထုိအခ်ိန္သီရိရာဇာဆုိသူမင္းမ်ဳိးတစ္ဦးသည္ေက်ာက္ဆည္၌လူသူစုစည္းၿပီးသွ်မ္းမင္းကုိပုန္ကန္၏။သီဟသူကဇင္းမယ္(ခ်င္းမုိင္) ဘုရင္ပပုိင္ဆီဖူး၏အကူညီယူ၍ပုန္ကန္မူကုိၿဖိဳခြင္းလုိက္သည္။ထုိ႔ေၾကာင့္ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔ေသာနယ္ေျမကုိသိမ္းသြင္းလုိက္ႏုိင္သည္။
ထိုကာလ၌မြန္ဂုိတာတာတင္ေျမွာက္ထားေသာေက်ာ္စြာကုိျဖဳတ္ခ်ေသာေၾကာင့္မြန္ဂုိးတုိ႔ကမေက်နပ္ဘဲျပန္လာၾက၏။သီဟသူကမွဴးမတ္မ်ားႏွင့္တုိင္ပင္ၿပီးသီဟသူပလႅင္ေပၚမွဆင္းေပးခါ၊ေစာနစ္ကုိတင္ေျမွက္လုိက္ၾကျပန္သည္။မြန္ဂုိးတုိ႔ကသူတုိ႔နန္းတင္ခဲ့ေသာေက်ာ္စြာ၏သားပဥၥင္း၀တ္ႏွင့္ရွိေသာကုမာရကႆပကုိပါေခၚေဆာင္လာလွ်က္သွ်မ္းမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေသာျမင္စုိင္းကုိ AD 1300- January -25 -ရက္ တြင္၀င္ေရာက္ တုုိက္ခုုိက္သည္။
သွ်မ္းညီေနာင္သုံးဦးတုိ႔ခံစစ္ျပဳထား၍တရုတ္တုိ႔ၿမိဳ႕ကုိသိမ္းရန္ February -28 -ရက္အားသြန္ႀကိဳးစားတုိက္ေသာ္လည္းမေအာင္ျမင္ေခ်။ March -12 ရက္တြင္ခြန္အုိက္ဆုိင္ခုိင္(ခြန္ဆုိင္ခမ္းဖန္းေခၚသခၤဗုိလ္ ) အသခၤယာေစ့စပ္ရန္စကားကမ္းလမ္းလုိက္သည္မြန္ဂုိးတရုတ္ကုိေမာင္းထုတ္ခဲ့၍သွ်မ္းညီေနာင္မ်ားတလုတ္ကန္မင္းဟုနာမည္ရလာသည္။
AD- 1342 ခုုႏွစ္ ေမာ၀္သွ်မ္းတုုိ႔ေျမျဖစ္ေသာ ေရႊလီျမစ္ညာေဒသကုုိ တရုုတ္တုုိ႔က လုုန္ခၽြန္က်န္ဟုုေခၚသည္။ ေမာျမစ္ဟုုလည္းေခၚသည္။ ေမာ၀္ေဒသကုုိ အုုပ္ခ်ဳပ္သူမွာ သုုိခုုိဖြား အမည္ရွိသူပင္ျဖစ္သည္။ မြန္ဂုုိအာဏာပုုိင္တုုိ႔ကုုိ ေတာ္လွန္၍ ယြန္နန္နယ္အတြင္းသုုိ႔ မၾကာခဏ ၀င္ေရာက္တုုိက္ခုုိက္ သူလည္းျဖစ္သည္။ မြန္ဂုုိတုုိ႔၏ ေနာက္ဆုုံးဧကရာဇ္ျဖစ္ေသာ ယႊန္႔က်န္က AD- 1342 ခုုႏွစ္ တစ္ႀကိမ္၊ AD- 1346 ခုုႏွစ္တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ AD- 1348 ခုုႏွစ္တြင္ တစ္ႀကိမ္ သုုံးႀကိိမ္ တုုိင္တုုိင္ စစ္ခင္းေသာလည္း သုုိခုုိဖြား၏ အင္အားကုုိ ဖ်က္ဆီးျခင္းမရွိႏုုိင္ပါ။ -ေဒါက္တာ သန္းထြန္း ျမန္မာရာဇ၀င္ စားတမ္း အမွတ္-၁
ေမာ၀္သွ်မ္း ဘုုရင္ျဖစ္ေသာ သုုိခုုိဖြားသည္ ေနာင္တြင္ သွ်မ္းတုုိ႔၏ ကုုိးသိန္းသခင္အျဖစ္ သမုုိင္းတြင္ ထင္ရွားလာခဲ့သည္။
ယင္းတုုိ႔ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ခဲ့ေသာ သွ်မ္းမ်ားသည္ ျမန္မာ့သမုုိင္းတြင္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ သွ်မ္းညီေနာင္သုုံးဦး ပင္ျဖစ္သည္။
ကုုိးသိန္းသခင္တုုိ႔၏ မ်ဳိးဆက္ ငါးစီးရွင္ေက်ာ္စြာ
AD- 1351 ခုုႏွစ္ ပင္းယသီဟသူရ ခမည္းေတာ္ႀကီး နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ ေက်ာ္စြာသည္ပင္လယ္ၿမိဳ႔တြင္နန္းတက္ေလသည္။နန္းတက္ၿပီးမၾကာမီဆင္ျဖဴငါးစီးရေလသည္။ထုိအေၾကာင္းကို ေနာင္ေတာ္ၾကားေသာ္ညီေတာ္ကိုနန္းအပ္ၿပီးမိမိမွာမူ ေတာထြက္ေလသည္။ ေနာင္ေတာ္ဥဇနာမင္းသည္သက္ေတာ္၄၂တြင္နန္းဆင္းေလသည္။
ေနာင္ေတာ္နန္းဆင္းေသာ္ ေက်ာ္စြာသည္သကၠရာဇ္၇၀၄တြင္စစ္ကိုင္းမွတပါးက်န္ခမည္းေတာ္ပိုင္နယ္ေျမမ်ားကိုသိမ္းၿပီးမင္းလုပ္ေလသည္။စစ္ကိုင္းတြင္ညီေတာ္အသခၤယေစာယြမ္းမွမင္းလုပ္ေနေလသည္။ဆင္ျဖဴငါးစီးရၿပီးငါးစီးရွင္ေက်ာ္စြာဟုအမည္တြင္ေလသည္။မင္းျပဳၿပီးမၾကာေသာ္ႏွစ္တြင္နတ္ျမင္းကဲ့သုိ႔ ျမန္ေသာသိေႏၵာျမင္းကိုရေလသည္။
တေန႔လ်ွင္ ေက်ာ္စြာသည္စစ္ကိုင္းကိုသိမ္းပုိက္လုိေသာ္ေၾကာင့္အသခၤယေစာယြမ္းရွိရာကိုသူရဲေကာင္းငခင္ညိဳလႊတ္ၿပီးလုပ္ႀကံခုိင္းေလသည္။ငခင္ညိဳလည္းသခင္ခုိင္းသည့္အတုိင္းသြားေလရာအေျခအေနမေပးသျဖင့္ ၿမိဳ႔ျပင္တြင္၃ရက္တိတိအစာမစားရဘဲအခြင့္ေကာင္းကို ေစာင့္ေနေလသည္။အခြင့္သာေသာ္ ၿမိဳ႔ထဲသုိ႔၀င္ေလသည္။
နန္းေတာ္သို႔၀င္မိေသာ္နန္းတင္ေသာထမင္းကိုေတြ႔ၿပီးဗိုလ္အလြန္ဆာသျဖင့္စားမိေလသည္။ထုိေနာက္အသခၤယေစာယြမ္းစက္ေတာ္ေခၚရာအေဆာင္သုိ႔သြားေလသည္။ ေခါင္းရင္းကရပ္ၿပီးဤသုိ႔စဥ္းစား ေလသည္။“ သည္မင္းသည္ယေန႔တြင္ငါ၏ထမင္းရွင္ျဖစ္ေလၿပီ၊ထမင္းရွင္ကို ျပစ္မွားေသာ္သံသရာတြင္အႀကိမ္ႀကိမ္ေသရမည္ျဖစ္သည္၊သည္မင္းကိုမသတ္၍ ျပန္ေသာ္တစ္ခါသာေသရမည္၊” ဟုေတြးၿပီးအသခၤယေစာယြမ္းကိုတစ္စီးရွင္သီဟသူရခ်ီးျမင့္စားေသာရတနာေက်ာက္စီဓားကိုသာယူခဲ့ၿပီးနန္းၿမိဳ႔သုိ႔ ျပန္ခဲ့ေလသည္။
နန္းေတာ္သုိ႔ေရာက္လ်ွင္မိမိထင္ျမင္ပံုကိုအေၾကာင္းစံုေလ်ွာက္ေလရာဘုရင္မွ“ ငါ့ကၽြန္သည္ထမင္းတနပ္စားရုံမ်ွျဖင့္သူေက်းဇူးကိုသိတတ္သည္၊ငါကိုယ္ေတာ္အေပၚဆုိလ်ွင္အဘယ္သုိ႔ဆုိဖြယ္ရွိအံ့နည္း” ဟု ေတြးၿပီးစည္းစိမ္ခ်မ္းသာမ်ားစြာခ်ီးျမင့္ေလသည္။
ငါးစီးရွင္ေက်ာ္စြာသည္တုိင္းျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ရင္းသက္ေတာ္၄၅တြင္အနိစၥေရာက္ေလသည္။
အထက္ပါသမုုိင္းသည္ သွ်မ္းညီအကုုိခ်င္းခ်င္း အာဏာႏွင့္ပါ၀ါအတြက္ စစ္ခင္းလုုပ္ႀကံခဲ့ေသာ သာတက သရပ္ပင္ျဖစ္သည္။
ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ႕သမုုိင္းေတြ႔ရွိခ်က္အရေက်ာက္ဆည္နယ္ကျမန္မာေတြစတင္ေနထုုိင္ခဲ့တဲ့တစ္ဆယ့္စ္ရြာရဲ႕နယ္ေတြကုုိစစ္ေဆးၾကည့္ရာ။
ရြာနာမည္စာလုုံးေပါင္းကုုိလည္းေက်ာက္စာပါအတုုိင္းေရးထားပါတယ္။
ပင္လယ္၊ပႅဥ္မနာ၊မႅစ္သာ၊ရငုုန္၊ျမင္ခုုံတုုိင္၊ပနန္၊တမုုတ္၊သင္ေတာင္၊မကၡရာ၊တပႅက္သာနဲ႔ခံလွဴ၊ေပါင္းတစ္ဆယ့္တစ္ရြာျဖစ္ပါတယ္။
ပင္လယ္ဆုုိတဲ့နာမည္ကသွ်မ္း၊ခလွဴက မြန္၊ ပႅဥ္မနာ၊ရငုုန္၊ပနန္၊မကၡရာနဲ႔တပႅက္သာဆုုိတာေတြျမန္မာနာမည္မဟုုတ္ပါ၊ျမန္မာနည္မည္ဆုုိရင္မႅစ္သာ၊ျမင္ခုုံတုုိင္၊တမုုတ္နဲ႔သင္ေတာင္တုုိ႔ေတြပဲရွိတယ္။
သွ်မ္းမင္းမ်ားတည္ခဲ့တဲ့ သွ်မ္းနာမည္နဲ႕ အထင္ကရ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားမွာ ( ယေန႔သွ်မ္းျပည္ျပင္ပရွိ)
ပင္လယ္ - လြင္ျပင္က်ယ္ေရျပင္က်ယ္
ပင္းဒယ - စြယ္ေတာ္ပင္လြင္ျပင္
စကုုိင္း (စစ္ကုုိင္း)- ေရစီးသန္ျမစ္
အာ၀ (အင္း၀) - ျမစ္ဆုုံရာပိတ္၍ တည္ျခင္း။
မိန္းေကာင္ (မုုိးေကာင္း) - စည္ေတာ္ၿမိဳ႕ (ဗုုံ)
မိန္းယမ္း (မုုိးညွင္း ) - ဗ်ဳိင္းၿမိဳ႕
ကေလး - ေရာင္း၀ယ္ေရး ေကာင္းတဲ့ေစ်း
ေသာင္သြတ္ အ၀အ၀င္ ျမစ္ႀကီးကုုိစီး၀င္ရာအ၀င္ စသည္တုုိ႔သည္ ျမန္မာမင္းမ်ားႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ သွ်မ္းတုုိ႔ မင္းစုုိက္ခဲ့ရာၿမိဳ႕မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ျခားသွ်မ္းၿမိဳ႕နာမည္မ်ားမွာ *@@*
ငါးစီးရွင္ေက်ာ္စြာသည္ပင္းယေခတ္တစ္စီးရွင္ သီဟသူရ၏သားေတာ္အငယ္ျဖစ္သည္။ (ခရစ္-၁၃၅၁)(ေကာဇာ-၇၁၃)တြင္နန္းတက္သည္။နန္းသက္၉-ႏွစ္ျဖစ္သည္။သားေတာ္သံုးပါးရွိသည္။သားေတာ္အႀကီးမွာဥဇနာေျပာင္မင္းျဖစ္သည္။သားေတာ္အလတ္မွာေက်ာ္စြာငယ္ျဖစ္ၿပီးသားေတာ္အငယ္မွာ နရသူရ (ေမာပါမင္း)အျဖစ္နာမည္ေၾကာ္သည္။ငါးစီးရွင္ေက်ာ္စြာၿပီးေနာက္သားေတာ္အလတ္ေက်ာ္စြာငယ္နန္းတက္သည္။
ငါးစီရွင္သီဟသူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္တြင္ျမန္မာတို႔ရိုးရာအရကိုးကြယ္သည့္ အျပင္ ၃၇ မင္းအနက္ငါးစီးရွင္နတ္အျဖစ္သို႔ေရာက္သည္ဟုယံုုၾကည္ၾကသည္။ ျမန္မာတုုိ႔၏ အျပင္ ၃၇ မင္းလုုိ႔ဆုုိျပရာ နံပါတ္ ၃၇ ေျမာက္နတ္မင္းသည္။ ယြန္းဘုုရင္ ျဗသံ ( ယြန္းဘုုရင္) ေဖၚျပပါရွိသည္။
ယေန႔ကုုိယ္းကြယ္ေနၾကေသာ ကုုိးၿမိဳ႕ရွင္ နတ္မင္းသည္လည္း ကုုိးသိန္းသခင္ပင္ျဖစ္၍ ျမင္းျဖဴရွင္သည္ ၎၏ စစ္သူႀကီးပင္ျဖစ္သည္။
ကုုိးသိန္းသခင္ႏွင့္ ငါးစီးရွင္တုုိ႔သည္ ျမန္မာ့သမုုိင္းတြင္သာမက ျမန္မာ့နတ္ကြန္းနတ္နန္းတြင္လည္း ပါ၀င္ေနခဲ့ေသာ သွ်မ္းသာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပရင္ သွ်မ္းညီေနာင္မ်ားအတြက္.. က်ားေပါက္
ထုုပ္ႏုုပ္
--ေဒါက္တာစုိင္းဆန္အုိက္ေရးဆုိမိသားစု
--ေဒါက္တာသန္းထြန္းျမန္မာရာဇ၀င္ စားတမ္း အမွတ္-၁-- ဦးကုလား၊ မွန္နန္း
ခ်စ္ေသာ စာဖတ္ပရိသတ္ႀကီးအား အစဥ္သျဖင့္ ေလးစားလွ်က္