က်င္ဟုုန္းၿမိဳ႕ မုုန္ဟန္႔ရြာကုုိ "ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား တုုိင္ တုုိင္းရင္းသား (သွ်မ္း ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား) ဇန္႔ဟားတုုိ႔၏ ဇာတိေျမ ဟုုေခၚစမွတ္ျပဳျခင္းခံရပါသည္။ တုုိင္ဆုုိသည္မွာ တုုိင္း ဆုုိေသာသွ်မ္းကုုိ ဆုုိလုုိျခင္းေၾကာင့္ သွ်မ္းဟုုသာေရးသားေဖၚျပပါမည္
ထုုိေနရာမွာ ဇန္႔ဟား သီဆုုိေလ့က်င့္ေရးဌာနကုုိ ထူေထာင္ထားကာ ဇန္႔ဟားျမတ္ႏုုိးသူမ်ားအား အထူးမြမ္းမံ သင္တန္းေပးရအန္အတြက္ ျဖစပါသည္။
"ဇန့္ဟား"သည္ သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ ျမတ္ႏုုိးေသာ အႏုုပညာပုုံစံတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ တုုိက္ရုုိက္ဘာသာျပန္လွ်င္
"သွ်မ္းလူမ်ဳိးအဆုုိေတာ္ "ဟုု အဓိပၺါယ္ရပါသည္။ သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားအၾကားမွာ အလြန္အေရးပါေသာ အဆင့္ေနရာမွာရွိေနပါသည္။ ႏုုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား၏ အရာ၀တၳဳမဟုုတ္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံခဲ့ရပါသည္။
ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္းတုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ ဇန္႔ဟားကုုိ သီဆုုိၾကသည္မွာ ရွည္ၾကာေသာ သမုုိင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့ပါၿပီ၊ ထိမ္းျမားမဂၤလာ ရိတ္သိမ္းပြဲေတာ္ စသည့္ရုုိးရာပြဲေတာ္မွား က်င္းပသည္အခါ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔သည္ ဇန္႔ဟား အဆုုိေတာ္မ်ားကုုိ ဖိတ္ေခၚၿပီး ဂုုဏ္ျပဳပြဲ က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ သီခ်င္းစာသားမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒ႑ာရီပုုံျပင္မ်ား၊ အခ်စ္ပုုံျပင္မ်ား လူ႔က်င့္၀တ္ဆုုိင္ရာ ပညာေပးမ်ား၊ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းအေရး အေၾကာင္းမ်ား၊ လူႀကီးရုုိေသ ကေလးခ်စ္ခင္သည့္ ပုုံျပင္မ်ား၊ စည္းလုုံးညီညာ ရုုိင္းပင္းကူညီသည့္ ဇာတ္လမ္းမ်ား အဆုုိးပစ္ပယ္ေကာင္းမုူအားေပးသည့္ အောကာင္းအရၾမ်ား စသည့္အေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
အဆုုိေတာ္မ်ားသည္ တစ္ရြာ၀င္ တစ္ရြာထြက္ သြားရင္းလာရင္း လူေတြ႔လွ်င္ လူအေၾကာင္းေျပာ၊ ကိစၥႀကဳံလွ်င္ကိစၥအေၾကာင္းေျပာ၊ ႀကဳံလွ်င္ႀကဳံသလုုိ စပ္ဆုုိသြားရာ နားေထာင္သူမ်ားအတြက္ ရင္းႏွီးမႈႏွင့္ ဆြဲေဆာင္မႈကုုိ ခံစားေစမိပါသည္။
ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသား ရုုိးရာေတးတစ္ပုုဒ္သည္ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ အတြင္း ဇန္႔ဟား၏ အေရးပါပုုံကုုိ ဤသုုိ႔တင္စားဖြဲ႔ႏြဲ႕ စက္ဆုုိထားပါသည္။ သီခ်င္းသီဆုုိရသည္မွာ လူကုုိေပ်ာ္ရြင္ျမဴးတူးေစသည္၊ ဇန္႔ဟား သီခ်င္းသံမရွိလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တုုိပ၏ ဘ၀ဟာ ဟင္းထဲမွာ ဆားမပါသလုုိ၊ ထမင္းစားလွ်င္ေကာက္ညင္းမုုန္႔မပါရသလုုိ ျဖစ္သြားေပလိမ့္မည္။
"သွ်မ္းတုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ ဘ၀အတြက္ ဆား"ဟုုတင္စားျခင္းခံရေသာ ဇန္႔ဟား၏ သမုုိင္းေၾကာင္းသည္ ရွည္ၾကာလွၿပီျဖစ္ပါသည္။ အေျခခံမွာလည္း နက္ရႈိင္းလွပါသည္။ ေတာင္သူ လယ္သမားတုုိ႔၏ ဘ၀သစ္ကုုိ ေဖၚက်ဴးထားကာ လယ္ေတာ၏ သစ္လြင္ေသာမ်က္ႏွာစာကုုိဖြင့္ေပးလုိက္ပါသည္။ အမ်ုုိးသားေရး စိတ္ဓါတ္ ျမွင့္တင္ေရးကုုိ ဦးစားေပးထားၿပီး တက္ၾကြေသာ အသက္၀င္မႈ စြမ္းပကားကုုိ ထင္ရွားေစကာ ထူးျခားေသာအႏုုပညာရသ ေျမာက္ လွပါသည္။
သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ ေနထုုိင္ရာ နယ္ေျမဒသတြင္ ဇန္႔ဟား၏ တန္ဖုုိးသည္ သာမန္ႏွင့္ မတူပါ။ ပ်ံ႕ႏွံ႕မႈ က်ယ္ျပန္႔ၿပီး အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ နက္နဲလွပါသည္။ ဇန္႔ဟား သီဆုုိ ရာတြင္ တီးေခတ္ေပးေသာ အဓိက တူရိယာမွာ ၀ါးပေလြ ျဖစ္သည္။ ၎တုုိ႔သည္ ေပရြက္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စာေပအႏုုပညာ တုုိ႔ကုုိ ျပန္႔ပြားေပးရာ ေရာက္ပါသည္။ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသား ယဥ္ေက်းမႈကုုိ ဆက္ခံျပန္႔ပြား ေပးျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ တုုိင္းရင္းသားေက်းရြာတုုိင္းမွာ ဇန္႔ဟား အဆုုိေတာ္မ်ားရွိၾကပါသည္။ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔သည္ ဆုုိႏုုိင္ကနုုိင္ၾကသည္။ ထုုိ႔ေၾကာင့္ ေတးသီခ်င္းသီဆုုိျခင္းကုုိ ကၽြမ္းက်င္ၾကသည္။ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔အတြက္ ဇန္႔ဟားအဆုုိေတာ္ တစ္ဦးျဖစ္လာႏုုိင္ျခင္းသည္ ပညာရွိသူ၊ အဆင့္အတန္းရွိသူဟုု အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရသကဲ့သုုိ႔ပင္ ျဖစ္သည္။ လူအမ်ား၏ ေလးစားျမတ္ႏုုိးမႈကုုိ ခံရပါေတာ့သည္။
ယခုုႏွစ္ပုုိင္းေတြမွာအစုုိးရသည္ ေဒသခံရုုိးရာယဥ္ေက်းမႈ ကုုိျမွင့္တင္ေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈဖြံ႔ၿဖိဳးတုုိးတက္မႈကုုိ အားေပးေရး လုုပ္ငန္းမ်ားကုုိ တစုုိက္မတ္မတ္ေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိေနရာ ဇန္႔ဟားကုုိ ဆက္ခံကာကြယ္ရာလည္းေ ရာက္ေနပါသည္။ ဇန္႔ဟား အသစ္မ်ားလည္း အဆက္မျပတ္ထြက္ေပၚလွ်က္ရွိေနပါသည္။ ယခုုဆုုိလွ်င္ ျပည္နယ္ခြဲ တစ္ခုုလုုံးမွာ မွတ္ပုုံတင္ထားသူ ဇန္႔ဟားေပါင္း(၁၀၀၀) ဦးေက်ာ္ပင္ ရွိေနပါသည္။
ဖန္တီးစပ္ဆုုိထားေသာ ကဗ်ာအပုုဒ္ေပါင္း ေသာင္းခ်ီပင္ရွိေနၿပီ။။ တႀကိမ္တခါမွ်မရွိဘူးေသာ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးေခတ္ကုုိ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါသည္။
ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသား တုုိ႔သီဆုုိေသာ ဇန္႔ဟားနည္းတူ သီခ်င္းမ်ဳိးကုုိေတာ့ လက္ရွိသွ်မ္းျပည္နယ္ထဲမွာ "ပန္ေကာင္၀္"လုုိ႔ေခၚ ဆုုိၾကၿပီး .. သွ်မ္းနယ္ျပင္ပက သွ်မ္းနီတုုိ႔ကေတာ့"ေမာ"လုုိေခၚဆုုိၾကပါတယ္.. သွ်မ္းျပည္နယ္ထဲက ပန္ေကာင္၀္ကေတာ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ သီဆုုိမႈဟာ ရွိသေလာက္ ရွားပါးလာၿပီး အခ်ဳိ႕ေက်းရြာေတြမွာေတာ့ သီဆုုိေနၾကတာကုုိေတြ႔ရတုုန္းပါ.. သွ်မ္းနယ္ျပင္ပ သွ်မ္းနီေတြမွာေတာ့ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသက အခ်ဳိ႕ရြာ ႏွစ္ရြာသုုံးရြာေလာက္တာ သက္ႀကီးရြယ္အုုိမ်ားကုုိ သီဆုုိခုုိင္းမွသာလွ်င္ ဆုုိျပယုုံသက္သက္ေလာက္တာ ဆုုိျပေနၾကၿပီး လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္မႈ အားေနေသာေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမႈတိမ္ေကာလာတာကုုိလည္းေတြ႔ရပါတယ္..
ယေန႔အခ်ိန္မွာတရုုတ္ႏုုိင္ငံလုုိ ကြန္ျမဴႏွစ္အေျခခံတဲ့ ႏုုိင္ငံတႏုုိင္ငံမ်ဳိးမွာေတာင္ ႏုုိင္ငံျခား၀င္ေငြအျဖစ္ ရုုိးရားလည္းမပါ့ေပ်ာက္ရေအာင္ ေဖၚေဆာင္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ အင္းေလးကန္ႏွင့္ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသ တုုိ႔လုုိ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာအႀကီးဆုုံးနဲ႔ ကမၻာႏုုိင္ငံေတြက စိတ္၀င္စားတဲ့ ကုုန္းတြင္း ေရခ်ဳိကန္ႀကီး ေတြမွာ ေနထုုိင္ၾကတဲ့ သွ်မ္းတုုိင္းရင္းသား ညီအကုုိေမာင္နမမ်ား မိမိတုုိ႔ရုုိးရားအား ျပန္လည္ေဖာ္ထုုတ္ ေစာင့္ထိမ္းရင္း ကမၻာသိေအာင္ျပဖုုိ႔ အခ်ိန္တန္ၿပီလုုိ႔ တင္ျပလုုိက္ပါရေစခင္ဗ်ာ.. မုုိင္ဆုုန္ခါ့ ပီေနာင့္တုုိင္းေဟာင္း ကူေကာ့ကူကြန္း..
ခ်မ္းခ်စ္တဲ့ က်ားေပါက္
ထုုတ္ႏုုတ္- Publication: မဂၤလာမဂၢဇင္း၊ တရုတ္ႏုိင္ငံ
ထုုိေနရာမွာ ဇန္႔ဟား သီဆုုိေလ့က်င့္ေရးဌာနကုုိ ထူေထာင္ထားကာ ဇန္႔ဟားျမတ္ႏုုိးသူမ်ားအား အထူးမြမ္းမံ သင္တန္းေပးရအန္အတြက္ ျဖစပါသည္။
"ဇန့္ဟား"သည္ သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ ျမတ္ႏုုိးေသာ အႏုုပညာပုုံစံတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ တုုိက္ရုုိက္ဘာသာျပန္လွ်င္
"သွ်မ္းလူမ်ဳိးအဆုုိေတာ္ "ဟုု အဓိပၺါယ္ရပါသည္။ သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားအၾကားမွာ အလြန္အေရးပါေသာ အဆင့္ေနရာမွာရွိေနပါသည္။ ႏုုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား၏ အရာ၀တၳဳမဟုုတ္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံခဲ့ရပါသည္။
ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္းတုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ ဇန္႔ဟားကုုိ သီဆုုိၾကသည္မွာ ရွည္ၾကာေသာ သမုုိင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့ပါၿပီ၊ ထိမ္းျမားမဂၤလာ ရိတ္သိမ္းပြဲေတာ္ စသည့္ရုုိးရာပြဲေတာ္မွား က်င္းပသည္အခါ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔သည္ ဇန္႔ဟား အဆုုိေတာ္မ်ားကုုိ ဖိတ္ေခၚၿပီး ဂုုဏ္ျပဳပြဲ က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ သီခ်င္းစာသားမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒ႑ာရီပုုံျပင္မ်ား၊ အခ်စ္ပုုံျပင္မ်ား လူ႔က်င့္၀တ္ဆုုိင္ရာ ပညာေပးမ်ား၊ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းအေရး အေၾကာင္းမ်ား၊ လူႀကီးရုုိေသ ကေလးခ်စ္ခင္သည့္ ပုုံျပင္မ်ား၊ စည္းလုုံးညီညာ ရုုိင္းပင္းကူညီသည့္ ဇာတ္လမ္းမ်ား အဆုုိးပစ္ပယ္ေကာင္းမုူအားေပးသည့္ အောကာင္းအရၾမ်ား စသည့္အေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
အဆုုိေတာ္မ်ားသည္ တစ္ရြာ၀င္ တစ္ရြာထြက္ သြားရင္းလာရင္း လူေတြ႔လွ်င္ လူအေၾကာင္းေျပာ၊ ကိစၥႀကဳံလွ်င္ကိစၥအေၾကာင္းေျပာ၊ ႀကဳံလွ်င္ႀကဳံသလုုိ စပ္ဆုုိသြားရာ နားေထာင္သူမ်ားအတြက္ ရင္းႏွီးမႈႏွင့္ ဆြဲေဆာင္မႈကုုိ ခံစားေစမိပါသည္။
ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသား ရုုိးရာေတးတစ္ပုုဒ္သည္ ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ အတြင္း ဇန္႔ဟား၏ အေရးပါပုုံကုုိ ဤသုုိ႔တင္စားဖြဲ႔ႏြဲ႕ စက္ဆုုိထားပါသည္။ သီခ်င္းသီဆုုိရသည္မွာ လူကုုိေပ်ာ္ရြင္ျမဴးတူးေစသည္၊ ဇန္႔ဟား သီခ်င္းသံမရွိလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တုုိပ၏ ဘ၀ဟာ ဟင္းထဲမွာ ဆားမပါသလုုိ၊ ထမင္းစားလွ်င္ေကာက္ညင္းမုုန္႔မပါရသလုုိ ျဖစ္သြားေပလိမ့္မည္။
"သွ်မ္းတုုိင္းရင္းသားတုုိ႔ ဘ၀အတြက္ ဆား"ဟုုတင္စားျခင္းခံရေသာ ဇန္႔ဟား၏ သမုုိင္းေၾကာင္းသည္ ရွည္ၾကာလွၿပီျဖစ္ပါသည္။ အေျခခံမွာလည္း နက္ရႈိင္းလွပါသည္။ ေတာင္သူ လယ္သမားတုုိ႔၏ ဘ၀သစ္ကုုိ ေဖၚက်ဴးထားကာ လယ္ေတာ၏ သစ္လြင္ေသာမ်က္ႏွာစာကုုိဖြင့္ေပးလုိက္ပါသည္။ အမ်ုုိးသားေရး စိတ္ဓါတ္ ျမွင့္တင္ေရးကုုိ ဦးစားေပးထားၿပီး တက္ၾကြေသာ အသက္၀င္မႈ စြမ္းပကားကုုိ ထင္ရွားေစကာ ထူးျခားေသာအႏုုပညာရသ ေျမာက္ လွပါသည္။

ယခုုႏွစ္ပုုိင္းေတြမွာအစုုိးရသည္ ေဒသခံရုုိးရာယဥ္ေက်းမႈ ကုုိျမွင့္တင္ေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈဖြံ႔ၿဖိဳးတုုိးတက္မႈကုုိ အားေပးေရး လုုပ္ငန္းမ်ားကုုိ တစုုိက္မတ္မတ္ေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိေနရာ ဇန္႔ဟားကုုိ ဆက္ခံကာကြယ္ရာလည္းေ ရာက္ေနပါသည္။ ဇန္႔ဟား အသစ္မ်ားလည္း အဆက္မျပတ္ထြက္ေပၚလွ်က္ရွိေနပါသည္။ ယခုုဆုုိလွ်င္ ျပည္နယ္ခြဲ တစ္ခုုလုုံးမွာ မွတ္ပုုံတင္ထားသူ ဇန္႔ဟားေပါင္း(၁၀၀၀) ဦးေက်ာ္ပင္ ရွိေနပါသည္။
ဖန္တီးစပ္ဆုုိထားေသာ ကဗ်ာအပုုဒ္ေပါင္း ေသာင္းခ်ီပင္ရွိေနၿပီ။။ တႀကိမ္တခါမွ်မရွိဘူးေသာ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးေခတ္ကုုိ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါသည္။
ဆစ္ေဆာင္ပ႑ား သွ်မ္း တုုိင္းရင္းသား တုုိ႔သီဆုုိေသာ ဇန္႔ဟားနည္းတူ သီခ်င္းမ်ဳိးကုုိေတာ့ လက္ရွိသွ်မ္းျပည္နယ္ထဲမွာ "ပန္ေကာင္၀္"လုုိ႔ေခၚ ဆုုိၾကၿပီး .. သွ်မ္းနယ္ျပင္ပက သွ်မ္းနီတုုိ႔ကေတာ့"ေမာ"လုုိေခၚဆုုိၾကပါတယ္.. သွ်မ္းျပည္နယ္ထဲက ပန္ေကာင္၀္ကေတာ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ သီဆုုိမႈဟာ ရွိသေလာက္ ရွားပါးလာၿပီး အခ်ဳိ႕ေက်းရြာေတြမွာေတာ့ သီဆုုိေနၾကတာကုုိေတြ႔ရတုုန္းပါ.. သွ်မ္းနယ္ျပင္ပ သွ်မ္းနီေတြမွာေတာ့ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသက အခ်ဳိ႕ရြာ ႏွစ္ရြာသုုံးရြာေလာက္တာ သက္ႀကီးရြယ္အုုိမ်ားကုုိ သီဆုုိခုုိင္းမွသာလွ်င္ ဆုုိျပယုုံသက္သက္ေလာက္တာ ဆုုိျပေနၾကၿပီး လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္မႈ အားေနေသာေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမႈတိမ္ေကာလာတာကုုိလည္းေတြ႔ရပါတယ္..
ယေန႔အခ်ိန္မွာတရုုတ္ႏုုိင္ငံလုုိ ကြန္ျမဴႏွစ္အေျခခံတဲ့ ႏုုိင္ငံတႏုုိင္ငံမ်ဳိးမွာေတာင္ ႏုုိင္ငံျခား၀င္ေငြအျဖစ္ ရုုိးရားလည္းမပါ့ေပ်ာက္ရေအာင္ ေဖၚေဆာင္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ အင္းေလးကန္ႏွင့္ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသ တုုိ႔လုုိ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာအႀကီးဆုုံးနဲ႔ ကမၻာႏုုိင္ငံေတြက စိတ္၀င္စားတဲ့ ကုုန္းတြင္း ေရခ်ဳိကန္ႀကီး ေတြမွာ ေနထုုိင္ၾကတဲ့ သွ်မ္းတုုိင္းရင္းသား ညီအကုုိေမာင္နမမ်ား မိမိတုုိ႔ရုုိးရားအား ျပန္လည္ေဖာ္ထုုတ္ ေစာင့္ထိမ္းရင္း ကမၻာသိေအာင္ျပဖုုိ႔ အခ်ိန္တန္ၿပီလုုိ႔ တင္ျပလုုိက္ပါရေစခင္ဗ်ာ.. မုုိင္ဆုုန္ခါ့ ပီေနာင့္တုုိင္းေဟာင္း ကူေကာ့ကူကြန္း..
ခ်မ္းခ်စ္တဲ့ က်ားေပါက္
ထုုတ္ႏုုတ္- Publication: မဂၤလာမဂၢဇင္း၊ တရုတ္ႏုိင္ငံ
ခ်စ္ေသာ စာဖတ္ပရိသတ္ႀကီးအား အစဥ္သျဖင့္ ေလးစားလွ်က္