သွ်မ္းညီေနာင္တုုိ႔ေရ မေျပာမၿပီးမတီးမျမည္ ဆုုိလုုိ႔ပါ.. ေရႊတီဂုုံဟာ မြန္လူမ်ဳိးတုုိ႔ တည္ခဲ့ဘုုရား၊ မဟာျမတ္မုုနိဆုုိတာ ရခုုိင္ဘုုရား၊ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုုိင္း ဗမာတုုိ႔ ပြဲႀကီးခ်ိမ့္ခ်ိမ့္သည္း က်င္းပေနတဲ့ ေတာင္းၿပဳံးအရပ္ ေရႊဖ်ဥ္းညီေနာင္တုိ႔အမႈထမ္းလစ္၍အသတ္ခံရတဲ့ ဆုုေတာင္းျပည့္ ေစတီေတာ္ဟာ ေစာမြန္လွတည္ခဲ့တဲ့ သွ်မ္းဘုုရား ဒီေလာက္ေတာ့ သိထားသင့္တယ္.... ဆံေတာ္ရွင္ ဆံေတာ္ရွင္ဆုုိလုုိ႔ ေ၀းေ၀းေျပး မျမင္ေနၾကနဲ႕ ဒိုု႔သွ်မ္းေတြ ဆီမွာလည္းရွိတယ္ဆုုိတာ သင္ျပလုုိက္ပါရေစ…
အရွင္ေဟမရံသီ ရွဲမိန္းေစတီကုုန္းတြင္ သီတင္းသုုံးရင္း ရပ္နီးရပ္ေ၀းမွ လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ၾကေသာ လူပရိတ္သတ္မ်ားအား မေနမနား ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ား ခ်ီးျမင့္ေတာ္မႈသည္။ ဓမၼတရားမ်ားကုုိ နားလည္လြယ္ေအာင္ ေဟာေျပာတတ္ျခင္း၊ သီလ သမာဓိ ပညာ တည္းဟူေသာ သိကၡာ ဗုုဒ္မ်ားျပည့္စုုံျခင္း တုုိ႔ေၾကာင့္ လအနည္းငယ္အတြင္း အရွင္၏ ေကာင္းသတင္းမ်ား းအရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာ သုုိ႔ ျပန္႔ႏွံ႔ကာ တရားနာပရိသတ္မ်ား အစဥ္အၿမဲ ျပည့္ေနေလေတာ့သည္။
ပန္းသတင္း ေလညွင္းေဆာင္၊ လူသတင္း လူျခင္းေဆာင္ဟူေသာ ဆုုိရုုိးစကားအတုုိင္း ထုုိမဂၤလာ သတင္းသည္ က်ဳိင္းတုုံေဒသကုုိ အုုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္ခမ္းဆြဲ႕ ႏွင့္ အိမ္ေရွ႕စံ စ၀္၀ုုိးခမ္း တုုိ႔က ၾကားသိကာ မႈးမတ္အေပါင္းတုုိ႔အား အရွင္ေဟမရံသီကုုိ ေဟာ္နန္းသုုိ႔ စြမ္းစားပင့္ရန္ေစလြတ္ေတာ္မႈသည္။
အရွင္ေဟမရံသီလည္း ေနာက္တေန႔ က်ဳိင္းတုုံေဟာ္နန္းသုုိ႔ ၾကြေတာ္မႈသည္။ ဆြမ္းဘုုန္းေပးၿပီးသည့္ ေနာက္တြင္ ေစာ္ဘြားညီေနာင္တုုိ႔က အရွင္အား တရားဓမၼမ်ား ခ်ီးျမင့္ရန္ ေလွ်ာက္ထားသည္ အရွင္လည္း ဒါနသီလ ဘာ၀နာႏွင့္ စပ္လ်င္းေသာ တရားေတာ္မ်ားကုုိ သေဘာေပါက္-လြယ္ေအာင္ ေဟာၾကားေတာ္မႈသည္။ တရားေတာ္ၿပီးဆုုံးသြားခ်ိန္တြင္ ေစာ္ဘြားႀကီးႏွင့္ အိမ္ေရွ႕စံတုုိ႔က ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ သာဓုုေခၚ၍ အရွင္အား ေစာ္ဘြားညီေနာင္ကုုိ ပစၥည္းေလးပါး ဒယကာ အျဖစ္လက္ခံရန္ ေလွ်ာက္ထားသည္ အရွင္လည္း ဂရုုဏာေရွ႕ထား၍ လက္ခံေလသည္။
အရွင္ေဟမရံသီသည္ ရွဲန္မိန္းေစတီေတာ္တြင္ သုုံးႏွစ္၀ါဆုုိခဲ့သည္၊ တေန႔တြင္ ေစာ္ဘြားႀကီးသည္ အရွင္ထံသုုိ႔ သြားကာ အလႅဘ သလႅာဘ စကားမ်ားေျပာဆုုိရင္း ဤသုုိ႔ေလွ်ာက္ထားသည္ “ အရွင္ဘုုရား တပည့္ေတာ္ႏွင့္ က်ဳိင္းတုုုုံၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားက ဗုဒၶဘုုရားရွင္ရဲ႕ ရုုပ္ပြားဆင္းတုုေတာ္တစ္ဆူ သြန္းေလာင္းကုုိးကြယ္ ရန္ဆႏၵရွိၾကပါတယ္၊ အရွင္ဘုုရားကေန ဦးေဆာင္ၿပီး သြန္းလုုပ္ဖုုိ႔ျဖစ္ႏုုိင္ပါသလား ”အရွင္က “ ဒကာေတာ္ႀကီး ဤကိစၥအတြက္ ဒုုိ႔မ်ားျပန္ၿပီး ဘုုရားရွင္ထံ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ပန္ေပးပါမယ္”ဟုုကတိေပးပါသည္။
အရွင္မေဟမရံသီလည္း အိႏၵယႏုုိင္ငံသုုိ႔ျပန္ၾကြသြားကာ ဘုုရားရွင္အား အလုုံးစုုံေသာ အေၾကာင္းအရာ မ်ားကုုိ ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ဘုုရားရွင္လည္း သာသနာ့အက်ဳိးကုုိေမွ်ာ္ကုုိး၍ ခြင့္ျပဳသည့္အျပင္ အရွင္ျပန္ခါနီးတြင္ ဆံခ်ည္ေတာ္ (၆) ဆူကုုိပါ တုုိင္းသူျပည္သူျပည္သားမ်ား ကုုိးကြယ္ရန္ ေပးအပ္ေတာ္မႈသည္။
မ်ားမၾကာမွီ က်ဳိင္းတုုံၿမိဳ႕သုုိ႔ အရွင္မေဟရံသီ ျပန္ေရာက္လာၿပီး ဘုုရားရွင္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း ေစာ္ဘြားႀကီးထံ အေၾကာင္းၾကားသည္။ ေစာ္ဘြားႀကီးလည္း၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာစြာျဖင့္ တုုိင္းသူျပည္သားမ်ားသုုိ႔ ဆင္းတုုေတာ္ သြန္းလုုပ္ရန္ ေမာင္းခတ္ေၾကျငာသျဖင့္ တုုိင္းသူျပည္သားမ်ားလည္း ေရႊေငြပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေၾကး၀ါမ်ားကုုိ လာေရာက္ လွဴဒါန္းၾကေလသည္။
ဤသုုိ႔ျဖင့္ အရွင္ေဟမရံသီ ဦးေဆာင္ၿပီး ဘုုရားရွင္၏ ရုုပ္ပြားေတာ္ကုုိ “ ညာဏ္ေတာ္ ရွစ္ေတာင္မွ် သြန္းလုုပ္ကာ ဦးေခါင္းေတာ္သည္ ေရႊသားအတိျဖစ္သည္။” ထုုိ႔ေနာက္တြင္ အရွင္ေဟမရံသီႏွင့္ ေစာ္ဘြားႀကီးတုုိ႔ တုုိင္ပင္ၾကၿပီး ဆင္းတုုေတာ္ကုုိ “ သုု၀႑ ဂႏၶဗၺတၱ သာတဂိရိ (စြမ္ဆီရီေတာင္) ” တြင္ထားရွိကုုိးကြယ္ရန္ ေရြးခ်ယ္ၾကသည္။ ထုုိ႔ေနာက္ မႉးမတ္ဗိုုလ္ပါတုုိ႔လည္း ေစာ္ဘြားႀကီး၏ အမိန္႔ျဖင့္ စြမ္ဆီရီေတာင္ကုုိ ဥမင္ေဖါက္လုုပ္ၾကရာ( ၆ ) လာအၾကာတြင္ ဥမင္ႀကီးၿပီးဆုုံးေလသည္။ ဆင္းတုုေတာ္စံျမန္းရန္ ေက်ာင္းေတာ္ တစ္ေဆာပါ ေဆာက္လုုပ္၍ ဆံခ်ည္ေတာ္ (၆) ဆုူႏွင့္ အတူ BC- 563 မဟာသကၠရာဇ္ ၁၂၇ ခုုႏွစ္ တြင္ ပင့္ေဆာင္ထားရွိေတာ္မႈသည္။
ထုုိသုုိ႔ ဥမင္းတြင္းတုုိ႔ ဆင္းတုုေတာ္ ပင့္ေဆာင္ထားရွိစဥ္တြင္ အရွင္ေဟမရံသီက သာသနာႏွစ္ငါးေထာင္ကုုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ဆီမီးခြက္ ၅ ခြက္ထြန္းညိွကာ ႏွစ္တစ္ေထာင္ျပည့္လွ်င္ ဆီမီးခြက္တစ္ခြက္ၿငိမ္းရန္ႏွင့္ ႏွစ္ ၅ ေထာင္ျပည့္ပါက ဆီမီးခြက္ ၅ ခြက္စလုုံးၿငိမ္းေစရန္ အဓိဌာန္ျပဳထားေလသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေစာ္ဘြားႀကီးႏွင့္ အိမ္ေရွ႕စံတုုိ႔က အရွင္ေဟမရံသီကုုိ ကံထပ္ပူေဇာ္ျခင္း၊ ဆင္းတုုေတာ္ကုုိ အေနကဇာတင္ျခင္း၊ ကုုသုုိလ္ေကာင္းမႈမ်ား ေရစက္ခ်ျခင္းစသည့္ ပြဲေတာ္မ်ားကုုိ စည္ကားသုုိက္ၿမိဳက္စြာ တေပါင္းလျပည့္ေန႔တြင္ က်င္းပေလသည္။
ပြဲေတာ္က်င္းပၿပီး မ်ားမၾကာမွီ နဂါးမင္းႏွင့္၎၏ တူႏွစ္ဦးက အရွင္ထံလာေရာက္ဦးခုုိက္ကာ ဥမင္ေတာ္ကုုိ ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရာက္ရန္ တာ၀န္ယူပါမည့္အေၾကာင္း ခြင့္ေတာင္းသည္၊ အရွင္လည္းခြင့္ျပဳေတာ္မႈသည္။
က်ဳိင္းတုုံေစာ္ဘြားညီေနာင္တုုိ႔သည္ အက်င့္သီလ ၀ိနည္းသိကၡာပုုဒ္ေတာတုုိ႔ႏွင့္ ျပည့္စုုံေသာ အရွင္ေဟမရံသီကုုိ ကုုိယ္းကြယ္ဆည္းကပ္ရင္း ဗုဒၶဆင္းတုုေတာ္ကုုိလည္း မျပတ္ပူေဇာ္သည္။ ဤသုုိ႔ေကာင္းျခင္း အျဖာျဖာတုုိ႔ႏွင့္ ျပည့္စုုံေသာ က်ဳိင္းတုုံေဒသတြင္ မုုိးေလ၀သ မွန္ကန္ေကာင္းမြန္၍ ဆန္ေရစပါး ေပါမ်ားၾကြယ္၀ျခင္း၊ သူခုုိးဓါးျပမ်ား ကင္းရွင္းျခင္း၊ ကုုိယ္က်န္းမာစိတ္ခ်မ္းသာ၍ တုုိင္းသူျပည္သားမ်ား ညီညြတ္မႈရွိေသာေၾကာင့္ တုုိင္းတစ္ပါးသားတုုိ႔ ၀င္ေရာက္္ေစာ္ကားျခင္းမရွိသျဖင့္ တုုိင္းျပည္သာယာ၀ေျပာ ေနေလေတာ့သည္။
ေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္ခမ္းဆြဲ႔ သက္ေတာ္ရွစ္ဆယ္တြင္ နတ္ရြာစံသည္။ အိမ္ေရွ႕စံ စ၀္၀ုုိးခမ္း ေစာ္ဘြားႀကီး အရာဆက္ခံၿပီး ဆက္လက္အုုပ္ခ်ဳပ္သည္။ မ်ားမၾကာမွီ အရွင္ေဟမရံသီ မေထရ္လည္း ရွဲန္မိန္း ေစတီကုုန္းေတာ္တြင္ ပ်ံလြင္ေတာ္မႈသည္။ ေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္၀ိုုးခမ္းသည္ ဗုဒၶတရားေတာ္ႏွင့္အညီ က်င့္ႀကံ၍ ဆင္းတုုေတာ္ကုုိ ဆက္လက္ေ၀ယ်ာ၀စၥမ်ား ျပဳလုုပ္ကာ ဓမၼာရုုံႀကီးတစ္ေဆာင္ကုုိ ဥမင္၀တြင္ ေဆာက္လုုပ္ လႉဒါန္းေလသည္။ တေပါင္းလျပည့္ ဗုဒၶပူေဇာ္ပြဲႏွင့္ ဆြမ္းေတာ္ေလာင္းပြဲကုုိ ႏွစ္စဥ္ ဦးေဆာင္က်င္းပသည္။
ေရွးပေ၀သဏီကပင္ တန္ခုုိးႀကီးေက်ာ္ၾကားခဲ့ေသာ စြမ္ဆီရီေစတီေတာ္သုုိ႔ တေပါင္းလျပည့္ေန႔၏ အဖိတ္ေန႔တြင္ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာမွ တုုိင္းသူျပည္သားမ်ားသည္ မပင့္မဖိတ္ရဘဲ လႉဖြယ္ပစၥည္းကုုိယ္စီျဖင့္ လာေရာက္ညအိပ္ၾကသည္။ လျပည့္ေန႔နံနက္အာရုုံတက္ခ်ိန္တြင္ စုုေပါင္းဆြမ္းေတာ္ တင္ၾကကာ သံဃာေတာ္မ်ား စုုံေလလွ်င္ စုုေပါင္းဆြမ္းေလာင္း လႉၾကသည္မွာ ယေန႔တုုိင္ေအာင္ ႏွစ္စဥ္စည္ကားဆဲ ျဖစ္သည္။ အရင္က တပုုိ႔တြဲလဆုုတ္ေရာက္လွ်င္ တေပါင္းပြဲေတာ္ကုုိ တေပါင္းေစတီေတာ္၀င္း အတြင္း (ယခုု ေနာင္ဖါရြာ ဗလခါးတန္ေက်ာင္းေနရာ) တြင္က်င္းပၾကသည္။ တေပါင္းေစတီေတာ္ႀကီးသည္လည္း စြန္ဆီရီေစတီေတာ္မွ အုု႒္သုုံးခ်ပ္ကုုိယူ၍ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ေစတီေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။
သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၄၆၃ ခုု (ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၂၈၁ ခုု) တြင္ က်ဳိင္းတုုံေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္ကြန္းေက်ာက္ အင္းထလဲန္သည္ တုုိင္းသူျပည္သားမ်ားကုုိ ဦးေဆာင္၍ ဘုုရားျပဳျပင္ျခင္း ဗုဒၶပူေဇာ္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္းတုုိ႔ကုုိ ေရွးထုုံးမပ်က္ျပဳလုုပ္ခဲ့သည္။ ဗလငါးတန္ေက်ာင္းတည္ေထာင္ေသာ အရွင္ ကုု႑လဆရာေတာ္ လက္ထက္တြင္ ဘုုရားပရိ၀ုုဏ္အတြင္း က်ယ္ျပန္႔ညီညာေစရန္ လူအားစက္အား သုုံး၍ ယခုုျမင္ရသကဲ့သုုိ႔ ႏွွစ္ထပ္ျဖစ္ေအာင္ ေျမညိွခဲ့ေလသည္။
ေက်ာင္းထုုိင္ဆရာေတာ္မ်ားအဆက္ဆက္မွ သီတင္းသုုံးသြားခဲ့ေသာ စြမ္းသီရီဓမၼာရုုံႀကီးသည္ သခၤါရတရားမ်ားကုုိ မလြန္ဆန္ႏုုိင္ဘဲ ယုုိယြင္းပ်က္စီးလာခဲ့ရာ ေကာ္ဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၅၃ ခုုႏွစ္တြင္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ ပုုံလုုိ႔ေစတီေတာရ ဆရာေတာ္ အရွပညာစာရမွ ဦးေဆာင္ကာ က်ဳိင္းတုုံၿမိဳ႕ သွ်မ္းဂုုိဏ္းသံဃာေတာ္မ်ား၊ ရပ္နီးရပ္ေ၀းေနဒကာ ဒကာမမ်ားစုုေပါင္း၍ ဓမၼာရုုံေဟာင္းကုုိ ၿဖိဳဖ်က္ၿပီး ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၉၉၃ ခုုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ဓမၼာရုုံႀကီးတည္ေဆာက္ရန္ အုု႒္ျမွစ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။
ဤသုုိ႔ျဖင့္ တည္ေဆာက္ လာခဲ့ရာ ဓမၼာရုုံႀကီး တစ္ေဆာင္၊ ေလွ်ာင္းေတာ္မႈႀကီး တစ္ဆူ၊ ဘုုရားႀကီး ၆ ဆူတုုိ႔တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး။ ထပ္မံ၍ အရင္အေဟာင္း မ်ားျဖစ္တဲ့ ေလွ်ာင္းေတာ္မႈႀကီးကုုိ ျပဳျပင္ျခင္း၊ ေဟာင္းႏြမ္း ေနေသာ ဘုုရားေလးဆူ၊ ရွင္ရဟႏၱ ၅ဆူကုုိျပဳျပင္ျခင္း၊ ေစတီေတာ္ႀကီး ၁ ဆူႏွင့္ အရံေစတီငယ္ ေပါင္း ၃၄၈ ဆူကုုိျပဳျပင္ျခင္း၊ ဘုုရားရွစ္ဆူ ေက်ာင္းေဆာင္ကုုိ ျပဳျပင္ျခင္း၊ ေဟာင္းႏြမ္းေနေသာ ေစတီ ၁၅ ဆူကုုိျပဳျပင္ျခင္း၊ ႏွင္တကြ ကုုန္းေက်ာင္းရပ္ေန ဆရာစုုိင္းထြန္းေအာင္တုုိ႔ အဖြဲ႔ တည္ေဆာက္လႉဒါန္းေသာ ေစတီႀကီး ၁ ဆူစသည္တုုိ႔ကုုိ ( ၁၅ ႏွစ္ ၃ လ ႏွင့္ ရက္ေပါင္း ၂၇ ရက္ၾကာေအာင္ မြမ္းမံခဲ့ေလသည္။ (ေတာရအရွင္ ပညာစာရသည္ ကုုိရင္ဘ၀မွ စ၍သာသနာျပဳခရီးအတြင္း တည္ခဲ့ေသာ ေစတီေပါင္း ၅၂၈ ဆူရွိသည္။)
ထုုိသုုိ႔ က်ဳိင္းတုုံၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားေစတနာရွင္မ်ား မဆုုတ္မႏွစ္ေသာ ဇြဲလုုံ႔လျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းဆယ္စုုႏွစ္ေက်ာ္ ေအာင္တည္ေဆာက္လာခဲ့ရာ ၂၀၀၈ ခုုႏွစ္တြင္ ေအာင္ျမင္စြာၿပီးဆုုံးခဲ့ေလသည္။ ထုုိသုု႔ိျပဳခဲ့ေသာ ေကာင္းမႈကုုသုုိလ္ မ်ားကုုိ ( ၉- ၆- ၂၀၀၈)ရက္ေန႔တြင္ ေရစက္ခ်အမွ်ေပးေ၀ပြဲႀကီးႏွင့္ ဆရာေတာ္ အရွင္ပညာစာရ၏ ေမြးေန႔မဂၤလာပြဲကုုိပါ တပါတည္းက်င္းပျပဳလုုပ္ခဲ့ေလသည္။
ဦးစုုိင္းေနာ္ရွဲန္
ကုုန္းေက်ာင္းရြာ၊ က်ဳိင္းတုုံၿမိဳ႕